Mapping Accounting Functions to Management Accounting & Corporate Finance

LIÊN KẾT CHỨC NĂNG KẾ TOÁN → KẾ TOÁN QUẢN TRỊ & TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP

Topic dành cho những bạn có “ý đồ” chuyển hướng sự nghiệp từ kế toán tài chính sang kế toán quản trị (Management Accounting) hoặc tài chính doanh nghiệp (Corporate Finance), sẽ là một hành trình đầy tiềm năng – nếu bạn biết cách "chuyển hóa" kinh nghiệm kế toán hiện có thành lợi thế chiến lược. Dưới đây là góc nhìn có thể giúp bạn – người đang làm ở các phần hành kế toán – định vị lại bản thân, tận dụng quá khứ để bước vào một tương lai tài chính chuyên sâu và có giá trị cao hơn.

Bạn không bắt đầu từ con số 0

Dù bạn đang incharge phần hành nào trong kế toán, hạch toán công nợ, lập báo cáo thuế, hay quản lý quỹ tiền mặt hàng ngày – đừng xem đó là công việc “tác nghiệp đơn thuần”. Mỗi phần hành kế toán chính là một lát cắt nhỏ của bức tranh quản trị tài chính lớn. Chỉ cần kết nối đúng – bạn có thể biến kinh nghiệm kế toán thành kỹ năng tài chính.

Biến kinh nghiệm kế toán thành bàn đạp – bằng tư duy quản trị

Hãy hình dung con đường phát triển nghề nghiệp giống như 3 nấc thang:

1. Tác nghiệp – Functional: Kế toán viên phụ trách phần hành cụ thể (GL, AP, AR...)

Tư duy phổ biến của chúng ta ở giai đoạn này:

• Tuân thủ: Làm đúng – đủ – đúng hạn

• Tính chính xác: Kiểm tra số liệu, quy chiếu chuẩn mực

• Chú ý chi tiết – Attention to Detail: Tập trung vào chi tiết nghiệp vụ

2. Phân tích – Analytical: Giao thoa với quản trị nội bộ, ra quyết định (MA, FP&A, Finance Analyst…).

Lúc này bạn không chỉ "hạch toán đúng" mà còn:

• Phân tích lý do số liệu biến động

• So sánh số liệu thực tế với kế hoạch

• Data, report nội bộ có thể hỗ trợ ra quyết định

Để làm được điều này:

• Học cách đặt câu hỏi với số liệu: “Tại sao doanh thu tháng này giảm?” “Chi phí nào đang tăng nhanh?”

• Học kỹ năng Excel, BI, Power Query, Dashboard để tự động hóa & trực quan hóa phân tích

• Học kỹ năng giao tiếp với các phòng ban để hiểu nguyên nhân số liệu và đề xuất hành động cụ thể

3. Chiến lược – Strategic: Tư vấn đầu tư, hoạch định tài chính (Corp Finance, M&A, CFO track…).

Ở giai đoạn này, vai trò của người làm tài chính không chỉ dừng lại ở việc cung cấp số liệu, mà đã trở thành đối tác chiến lược cho Ban lãnh đạo.

• Phối hợp CEO / CFO trong các dự án chiến lược như M&A, mở rộng thị trường, tăng vốn

• Lập mô hình tài chính, đánh giá phương án đầu tư, tính ROI

• Đưa ra đề xuất dựa trên phân tích sâu – dữ liệu tài chính

Nếu bạn đang ở bước 1, việc tích lũy kinh nghiệm theo hướng phân tích và kết nối dữ liệu tài chính với các quyết định kinh doanh chính là chìa khóa để chuyển nghề.

Một số gợi ý chuyển nghề theo từng phần hành

Một số gợi ý chuyển nghề dựa trên từng phần hành kế toán, mỗi bước “dịch chuyển” đều dựa trên trên những kinh ngiệm và kỹ năng bạn đã có – và mở rộng sang kỹ năng bạn có thể học được – để tiến gần hơn đến những vai trò chuyên sâu trong quản trị tài chính và hoạch định chiến lược.

• Cash Management: Bạn đã quen làm bank reconciliation, kiểm tra luồng tiền vào – ra? Hãy học cách lập cash flow forecast, phân tích working capital. Từ đó, định hướng bạn có thể là Treasury Analyst hoặc Cash Flow Planner – người thiết kế dòng tiền cho toàn doanh nghiệp.

• Revenue Accounting: Nếu bạn hiểu bản chất ghi nhận doanh thu theo chuẩn mực, bạn hoàn toàn có thể tham gia xây dựng mô hình doanh thu (revenue model), phân tích cơ cấu doanh thu theo segment. Đây là bước đệm vào vị trí FP&A hoặc Revenue Analyst – những người “đọc vị” tương lai tài chính doanh nghiệp.

• Accounts Receivable (AR): Hiểu rõ tuổi nợ, phân tích DSO, bạn đang nắm dữ liệu quan trọng nhất của revenue cycle. Hãy học cách kết nối với phân tích dòng tiền tương lai (DCF), và bạn sẽ tiến gần hơn đến vị trí Credit Controller hoặc AR Analyst – người đánh giá rủi ro tín dụng và tối ưu hóa dòng tiền thu.

• Accounts Payable (AP): Bạn có thể trở thành người quản trị chiến lược dòng tiền ra nếu bạn biết cách phân tích kỳ hạn thanh toán, đàm phán điều khoản và lập ngân sách chi phí. Đây là nền tảng tuyệt vời để chuyển sang Procurement Finance hoặc Expense Analyst.

• General Ledger (GL): Nếu bạn từng lập báo cáo tài chính và đối chiếu số liệu, hãy bước tiếp vào phân tích biến động tài chính, cung cấp dữ liệu cho quản trị nội bộ, budgeting hoặc phân tích tài chính định kỳ. Bạn có thể nhắm đến các vai trò như Reporting Specialist hoặc Financial Analyst.

• Fixed Assets (FA): Khấu hao và quản lý tài sản không chỉ là ghi sổ – mà là dữ liệu quan trọng để đánh giá hiệu quả đầu tư (ROI, Payback). Hãy học thêm về CAPEX planning, đầu tư tài sản và bạn sẽ đủ năng lực cho vị trí Capex Controller hoặc Investment Analyst.

• Inventory Accounting: Hiểu rõ giá vốn, BOM, định mức nguyên vật liệu – bạn đang giữ “chìa khóa” của cost accounting. Hãy tập trung vào cost control, phân tích hiệu suất sản xuất và bạn sẽ phù hợp với vị trí Cost Analyst hoặc Supply Chain Finance.

• Payroll Accounting: Nếu bạn đã từng theo dõi chi phí nhân sự theo phòng ban hoặc dự án, bạn có thể mở rộng sang phân tích ngân sách nhân công, headcount planning trong FP&A. Định hướng nghề nghiệp sẽ là Compensation Analyst hoặc Payroll FP&A.

• Tax Accounting: Từ việc hạch toán thuế, bạn có thể tiến sang phân tích hiệu quả thuế, cấu trúc thuế trong chiến lược tài chính. Những vị trí như Tax Planner hoặc Corporate Tax Finance đang ngày càng quan trọng trong quản trị dòng tiền sau thuế.

Từ kế toán viên chuyên trách – bạn hoàn toàn có thể trở thành một chuyên gia tài chính nội bộ, người giúp doanh nghiệp ra quyết định dựa trên số liệu. Quá trình này cần sự thay đổi trong tư duy, cách nhìn nhận công việc, và sự đầu tư học hỏi đúng trọng tâm.

Nếu bạn đang bắt đầu từ một phần hành nhỏ trong kế toán – đừng ngần ngại. Chuyển nghề là một cuộc chơi dài hơi – và bạn đang có sẵn nền tảng tốt hơn bạn nghĩ.