Economic Value Added (EVA)

EVA đánh giá hiệu quả hoạt động của một DN dựa trên ý tưởng rằng DN chỉ có lãi khi tạo ra của cải và mang về lợi nhuận cho các cổ đông, do đó hiệu suất hoạt động của DN phải cao hơn chi phí vốn của nó

1. Economic Added Value (EVA) là gì?

Economic Added Value (EVA) -Giá trị gia tăng kinh tế, là một thước đo tài chính để đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của một công ty. Nó phản ánh giá trị thực sự mà công ty tạo ra sau khi trừ đi chi phí cơ hội của vốn đầu tư.

2. Công thức tính EVA

EVA = NOPAT − (WACC × Invested Capital)

• NOPAT (Net Operating Profit After Tax): Lợi nhuận hoạt động thuần sau thuế.

• WACC (Weighted Average Cost of Capital): Chi phí sử dụng vốn bình quân gia quyền.

• Invested Capital: Tổng vốn đầu tư.

3. Ý nghĩa của EVA

• EVA đánh giá hiệu quả hoạt động và quản trị của một công ty dựa trên ý tưởng rằng một doanh nghiệp chỉ có lãi khi tạo ra của cải và mang về lợi nhuận cho các cổ đông, do đó hiệu suất hoạt động của công ty phải cao hơn chi phí vốn của nó.

• EVA rất hữu ích với vai trò là một chỉ số hiệu suất. Công thức tính EVA cho thấy cách thức và lĩnh vực mà công ty tạo ra của cải nhờ việc sử dụng các khoản mục trong bảng cân đối kế toán, điều này buộc các nhà quản lí phải chú ý về tài sản và chi phí khi đưa ra các quyết định. 

• Tuy nhiên, công thức EVA phụ thuộc rất nhiều vào số vốn đầu tư và được áp dụng tốt nhất cho các công ty có nhiều tài sản mà đã trưởng thành hoặc ổn định. 

• Các công ty có nhiều tài sản vô hình, ví dụ như các công ty công nghệ, có thể sẽ không thu được nhiều ý nghĩa nếu sử dụng EVA.

4. Ví dụ minh họa

• Sales (Doanh thu): 308,000

• Cost of goods sold (Giá vốn hàng bán): 55,068

• Operating expenses (Chi phí hoạt động): 90,000

• Other expenses (Chi phí khác): 6,238

• Current assets (Tài sản lưu động): 63,704

• Fixed assets (Tài sản cố định): 88,763

• Interest-free liabilities (Nợ không tính lãi): 60,113

• WACC: 9.1%

• Tax rate (Thuế suất): 22%

Các bước tính EVA:

1. Gross Profit (Lợi nhuận gộp):

   Gross Profit = Sales − Cost of goods sold = 308,000 − 55,068 = 252,932

2. EBIT (Lợi nhuận trước lãi và thuế):

   EBIT = Gross Profit − Total Operating Expenses = 252,932 − 96,238 = 156,694

3. NOPAT (Lợi nhuận hoạt động thuần sau thuế):

   NOPAT = EBIT × (1−Tax rate) = 156,694 × (1−0.22) = 122,221

4. Total Invested Capital (Tổng vốn đầu tư):

   Total Assets = Current Assets + Fixed Assets = 63,704 + 88,763 = 152,467

   Total Invested Capital = Total Assets − Interest - free Liabilities = 152,467 − 60,113 = 92,354

   Total Invested Capital = Total Assets − Interest - free Liabilities = 152,467 − 60,113 = 92,354

5. EVA:

   EVA = NOPAT − WACC × Total Invested Capital = 122,221 − 9.1% × 92,354 = 113,822

Ý nghĩa

• Tạo ra giá trị cho cổ đông: EVA dương (113,822) cho thấy công ty không chỉ tạo ra đủ lợi nhuận để bù đắp chi phí vốn mà còn tạo ra giá trị thêm cho cổ đông. Điều này làm tăng giá trị doanh nghiệp và tiềm năng sinh lợi của cổ phiếu.

• Hiệu quả sử dụng vốn: EVA dương cũng cho thấy rằng công ty sử dụng vốn hiệu quả. Mọi đồng vốn đầu tư vào công ty đều tạo ra lợi nhuận vượt qua chi phí vốn, chứng tỏ khả năng quản lý và sử dụng tài nguyên của công ty rất tốt.

• Quản lý và đầu tư: Con số EVA cung cấp thông tin quan trọng cho ban quản lý để đánh giá hiệu quả các quyết định đầu tư và quản lý. Các dự án hoặc hoạt động có EVA dương là những hoạt động mang lại giá trị thực sự và nên tiếp tục hoặc mở rộng.

• Khuyến khích hiệu suất: Trong một số công ty, EVA được sử dụng làm cơ sở để tính thưởng cho quản lý và nhân viên. Điều này khuyến khích họ tập trung vào việc tạo ra giá trị thêm thực sự cho công ty.